Numer 1/2009

Zawartość numeru

Morały płynące z opowiadań menedżerów dotyczących podejmowania trudnych decyzji (7 stron)
Autor: Magdalena Ścigała
PP. 7 - 13

Artykuł oparty jest na wynikach badań empirycznych autorki, w których menedżerowie opisywali rzeczywiste przypadki konfrontacji z trudnymi sytuacjami decyzyjnymi w organizacjach. Artykuł opisuje sposób, w jaki menedżerowie strukturalizują własne doświadczenia związane z podejmowaniem trudnych decyzji, tworzą opowieści z sylwetkami bohaterów, intrygę, którą stanowi napotkana trudność, i fabułę zawierającą działania służące pokonaniu trudności, podjęciu decyzji. Autorka analizuje głównie morały opowieści, czyli wnioski wyciągane przez menedżerów z podjętych decyzji i efektów ich wdrożenia; znaczenie, jakie nadają podejmowanym działaniom i własnym doświadczeniom decyzyjnym. Z przeżytych i opisanych historii powstają doświadczenia służące rozwojowi, sprawnemu oraz skutecznemu radzeniu sobie z podobnymi sytuacjami w przyszłości, lepszemu poznaniu siebie w roli decydenta.

Problemy innowacyjności polskich przedsiębiorstw w aspekcie podejmowania decyzji strategicznych (8 stron)
Autor: Jacek Nazdrowicz
PP. 14 - 21

Nowoczesne myślenie strategiczne wymaga wprowadzania nowych wartości do przedsiębiorstwa i jego otoczenia. Przejawem takiego działania są m.in. innowacje, których wdrażanie warunkuje poprawę zadowolenia klientów na rynku. Kreowanie innowacji w przedsiębiorstwie odgrywa obecnie znaczącą rolą - jest podstawowym warunkiem osiągania zdolności konkurencyjnej i pozycji na rynku. Na wdrażanie innowacji mają duży wpływ podejmowane decyzje strategiczne i kreowanie strategii przedsiębiorstwa. W artykule ukazano na podstawie badań, jakie są bariery innowacyjności polskich firm oraz pułapki i bariery procesów podejmowania decyzji w kontekście wdrażania innowacji oraz sposoby ich przezwyciężania stosowane przez menedżerów.

Znaczenie motywacji osiągnięć i poczucia umiejscowienia kontroli w aktywności przedsiębiorczej. Sprawozdanie z badań (4 stron)
Autor: Anna Pawłowska
PP. 22 - 25

Autorka podejmuje problem psychologicznych uwarunkowań przedsiębiorczości. Koncentruje się na dwóch zmiennych psychologicznych –motywacji osiągnięć i wewnętrznym poczuciu kontroli. Analizuje dorobek naukowy dotyczący znaczenia tych cech w kontekście efektywności zachowań przedsiębiorczych. Prezentuje wyniki badań własnych, weryfikujących hipotezy o tym, że przedsiębiorcy posiadają je na wyższym poziomie niż osoby nieprowadzące działalności na własny rachunek. Wskazuje możliwości wykorzystania tej wiedzy do stymulowania postaw proprzedsiębiorczych.

Dysfunkcje w zarządzaniu kapitałem ludzkim w małych i średnich przedsiębiorstwach (10 stron)
Autor: Magdalena Joanna Parzych
PP. 26 - 35

Zarządzanie kapitałem ludzkim jest specyficzną działalnością, która dotyczy różnych aspektów związanych z funkcjonowaniem człowieka w organizacji. Ma ono służyć przede wszystkim realizacji celów przedsiębiorstwa oraz indywidualnych założeń ludzi tworzących daną instytucję.
Celem artykułu jest refleksja nad rolą, jaką dysfunkcje odgrywają w zarządzaniu kapitałem ludzkim w małych i średnich przedsiębiorstwach, do których należą również agencje ubezpieczeniowe. W materiale zaprezentowane zostały także wybrane dysfunkcje w obszarze zarządzania zasobami ludzkimi oraz wyniki badań własnych autorki, przeprowadzonych w małych i średnich przedsiębiorstwach (pośrednictwa, agencje ubezpieczeniowe) województwa podlaskiego.

Niestandardowe formy zatrudnienia w Polsce i wybranych krajach Unii Europejskiej (11 stron)
Autor: Tomasz Zalega
PP. 36 - 46

Współczesne gospodarki stają w obliczu nowych zjawisk ekonomicznych, wymuszających zmianę dotychczasowego modelu prawa pracy. Powszechny proces globalizacji i internacjonalizacji, a także dynamiczny rozwój technologii i teleinformatyki, skłaniają do poszukiwania determinant poprawiających konkurencyjność przedsiębiorstw.
Na przełomie XX i XXI w. coraz częściej odchodzi się od modelu tradycyjnego zatrudnienia, czyli wykonywania pracy w ramach stosunku pracy między pracownikiem a zatrudniającym go pracodawcą, zawartego na podstawie bezterminowej umowy o pracę, w stałych godzinach, według powszechnie obowiązujących norm pracy, najczęściej świadczonej w siedzibie i pod kontrolą pracodawcy. Coraz większą popularnością na rynku pracy cieszą się elastyczne (nietypowe) formy zatrudnienia, które obejmują zatrudnienie nieregulowane umową o pracę, zatrudnienie na czas określony, w niepełnym wymiarze, w nieregularnym czasie, a także poza siedzibą pracodawcy.
Rozwój elastycznych form zatrudnienia jest jednym z najważniejszych zjawisk na rynku pracy we wszystkich krajach Unii Europejskiej w ciągu ostatnich trzech dekad. Przyjmuje się, że odgrywa ono wiodącą rolę w uelastycznieniu rynku pracy. Z tego też względu w artykule, po krótkim wprowadzeniu, zdefiniowano alternatywne formy zatrudnienia, następnie omówiono najważniejsze rodzaje elastycznych form zatrudnienia oraz ich podstawowe wady i zalety. Podsumowanie rozważań i ważniejsze wnioski kończą niniejszy artykuł.

Największe rynki franchisingowe Europy –podobieństwa i różnice (12 stron)
Autor: Alicja Antonowicz
PP. 47 - 58

Franchising jako forma współpracy przedsiębiorstw jest coraz powszechniej wykorzystywany w europejskim obrocie gospodarczym. Funkcjonujące w poszczególnych krajach sieci franchisingowe oraz działające w ich ramach placówki tworzą odpowiednio stronę podażową i popytową rynku franchisingu. Kształt, a także tempo i kierunki zmian zachodzące na rynkach franchisingowych zależą od wielu różnorodnych czynników, w związku z czym mogą prezentować się odmiennie w poszczególnych krajach.

Przedmiotem artykułu jest analiza rozwoju instytucji franchisingu w Europie. Badaniem objęte zostały największe rynki franchisingowe Europy: Francja, Niemcy i Wielka Brytania. Analizę porównawczą rynków przeprowadzono, opierając się na wybranych kryteria, takich jak m.in.: rozmiar rynku, jego struktura sektorowa, branżowa i geograficzna, wiek, a także generowane przez franchising zatrudnienie oraz obroty. Ponadto uwzględniony został aspekt prawnego uregulowania kontraktu franchisingowego oraz istnienie ogólnokrajowej instytucji promującej franchisingową formułę działalności na obszarze danego kraju. Zestawienie informacji w powyższym zakresie dla poszczególnych rynków oraz obserwacja ich zmian w czasie pozwoliła zauważyć, iż wśród cech charakterystycznych dla analizowanych państw istnieją w obszarze franchisingu zarówno podobieństwa, jak i różnice. Jednocześnie przeprowadzona analiza wskazuje, iż stopień dojrzałości danego rynku franchisingu jest funkcją czasu, zależ y on bowiem w znacznym stopniu od długości okresu występowania franchisingu w obrocie gospodarczym danego kraju.

Konsumpcja gospodarstw domowych o niepewnych dochodach w ujęciu tradycyjnych i współczesnych teorii konsumpcji (20 stron)
Autor: Tomasz Zalega
PP. 59 - 78

W życiu gospodarczym gospodarstwa domowe coraz częściej napotykają wiele niepewności. Dzieje się tak dlatego, ponieważ niepewność jest częścią rzeczywistości w której funkcjonują wszystkie podmioty gospodarujące. Gospodarstwa domowe stają wobec niepewności m.in. dotyczącej kształtowania się ich dochodów i zatrudnienia. Z tego też względu podjęto próbę zdefiniowania tej grupy gospodarstw domowych, koncentrując się wyłącznie na niepewności wynikającej ze stosunku pracy.
Kluczowym celem artykułu jest prezentacja spojrzenia na kwestie konsumpcji gospodarstw domowych o niepewnych dochodach w ujęciu tradycyjnych (tj. teoria konsumpcji G.S. Beckera, teoria dochodu względnego J.S. Duesenberry’’ego, hipoteza dochodu permanentnego M. Friedmana, hipoteza cyklu życia F. Modiglianiego, R. Brumberga i A.K. Ando) oraz współczesnych teorii konsumpcji (tj. model konsumpcji H.E. Lelanda, teoria oszczędności buforowych Ch.D. Carrolla, behawioralna teoria cyklu życia H.M. Shefrina i R.H. Thalera). W dalszej części tekstu skoncentrowano się na koncepcjach marketingu, a zwłaszcza na zintegrowanych i empirycznych modelach zachowania konsumentów z zakresu consumer behaviour, uważanej za interdyscyplinarną dziedzinę wiedzy. Podsumowanie rozważań i ważniejsze wnioski kończą niniejszy artykuł.

Nieruchomości i złoto jako inwestycje w kryzysie finansowym (6 stron)
Autor: Katarzyna Nagraba
PP. 79 - 84

Celem artykułu jest przeprowadzenie analizy alternatywnych metod inwestycji, które zyskały na znaczeniu w dobie kryzysu finansowego na świecie. Z dużym zainteresowaniem inwestorów indywidualnych w Polsce spotkały się nieruchomości oraz złoto. Do zbadania rentowności wymienionych alternatywnych metod inwestycji zastosowano metody ilościowe. Analizy dotyczą okresu trzech lat od 2006 do 2008 roku. Porównano średnie ceny metra kwadratowego na rynku wtórnym w pięciu największych miastach Polski. Przedstawiono także zmiany cen złota na rynku.
Analizy wykazały, że zarówno nieruchomości jak i złoto pozostawały jednymi z najbezpieczniejszych form inwestycji w czasie kryzysu. Inwestorzy indywidualni, którzy zdecydowali się na zakup nieruchomości lub złota w dowolnej formie odnotowali wyższe stopy zwrotu, zabezpieczając się przed ogólnymi trendami spadkowymi na giełdach.

„Zastosowanie symulacji komputerowych w nauczaniu makroekonomii na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego" ”–komunikat z realizacji projektu dydaktycznego (6 stron)
Autor: Władysława Zborowska, Mariusz Szałański
PP. 85 - 90

Przedstawiony w tym artykule projekt jest wynikiem dyskusji nad zastosowaniem wspomagania komputerowego w nauczaniu ekonomii na Wydziale Zarządzania UW. Autorzy zauważają, że makroekonomia jest często postrzegana przez studentów jako przedmiot trudny i abstrakcyjny. Może jednak był przedmiotem fascynującym, gdy potrafimy wydobył z niego te aspekty, które pozwolą młodym ludziom zrozumieć problemy nurtujące współczesne gospodarki, a przez to interesujące także przyszłych menadżerów. Według autorów kluczem do takiego rozumienia makroekonomii jest wprowadzenie nowoczesnych metod nauczania makroekonomii z zastosowaniem wspomagania komputerowego.

Proces odkrywania okazji rynkowej przez początkujących przedsiębiorców –analiza przypadków zakończonych sukcesem (11 stron)
Autor: Michał Dudek
PP. 91 - 101

Problematyka tworzenia i rozwoju firm, mimo wzrastającego zainteresowania, pozostaje nadal nie do końca zbadana. W pracy zaprezentowano wybrane społeczne i indywidualne czynniki oddziałujące na proces odkrywania okazji rynkowych związanych z rozpoczynaniem działalności gospodarczej. Wykorzystując teorię odkrywania okazji rynkowych, na przykładzie początkujących przedsiębiorców pokazano, w jaki sposób miało miejsce udane organizowanie firm badanych respondentów. Materiał empiryczny stanowiły wywiady pogłębione, przeprowadzone w pierwszej połowie 2009 roku z osobami, które prowadziły działalność gospodarczą w ramach Akademickich Inkubatorów Przedsiębiorczości (AIP). Do czynników, które determinowały proces odkrywania okazji rynkowych przez badanych należały: wrażliwość przedsiębiorcza, asymetria informacji i wiedza wstępna, sieci społeczne, cechy osobowościowe oraz rodzaj okazji.

Dyktatura czasu w pracy menedżera (7 stron)
Autor: Benedykt Puczkowski
PP. 102 - 108

Racjonalne gospodarowanie czasem dotyczy nie tylko menedżerów, ale jest także powszechną zasadą obejmującą całą sferę organizacyjną instytucji komercyjnych, non profit i państwowych. Długie oczekiwanie na decyzje, zbytnie sformalizowania życia społecznego, nieudolna i mało efektywna służba publiczna, zła infrastruktura komunikacyjna, zapóźnienia w dostosowaniu rozwiązań prawnych do wymagań nowej ekonomii to tylko niektóre przyczyny tracenia czasu. Dezorganizacja czasu pracy kierowników jednostek negatywnie odbija się na aspektach gospodarczych, organizacyjnych i wychowawczych. Kształtowanie pożądanych postaw społecznych wymaga określonych wzorców zachowania, godnych naśladowania przykładów organizatorów życia społecznego. Podjęto problem gospodarowania czasem w zależności od płci, wieku i wykształcenia menedżera.