Numer 1/2013

Od redaktora naukowego

W tegorocznym numerze zeszytu naukowego „Studia i Materiały” znajdą Państwo dziesięć artykułów, których tematyka dotyczy współczesnych problemów zarządzania firmami, zjawiska przedsiębiorczości, a także zmian gospodarczych zachodzących w Polsce i w Europie. Zeszyt otwiera artykuł pt. Konsumpcja kolaboratywna jako nowy trend konsumencki autorstwa Tomasza Zalegi i Pauliny Wardak. Autorzy traktują o konsumpcji kolaboratywnej młodych ludzi zamieszkujących duże miasta Polski. Przedstawiają oni wyniki przeprowadzonego badania, na przykładzie którego opisują proces konsumpcji współpracującej. W tekście wyjaśniono czym jest wspomniane zjawisko, jego uwarunkowania i narzędzia wspierające jego rozwój. Paweł Kłobukowski w tekście pt. Narzędzia
i metody wsparcia rozwoju przedsiębiorczości w regionie dokonuje przeglądu wybranych metod i narzędzi wsparcia rozwoju przedsiębiorczości, koncentrując się na koncepcji klastrów i profili. Duża część tekstu poświęcona jest opisowi wybranych czynników wpływających na rozwój danego
regionu i ich możliwości wykorzystania w kontekście dalszego rozwoju. Fatih Öztürk w artykule pt. Understanding social entrepreneurship and features of it podejmuje tematykę przedsiębiorczości społecznej. Tekst jest analizą przedsiębiorczości społecznej, jej cieni i blasków oraz motywacji do podejmowania takich działań przez jednostki, grupy społeczne. Czytelnikom przedstawiono znane na całym świecie przedsięwzięcia społeczne, które powstały dzięki przedsiębiorczym postawom tworzących je osób. W tekście pt. Alternatywne trendy konsumenckie w miejskich gospodarstwach domowych w Polsce w okresie kryzysu autorstwa Tomasza Zalegi opisano najnowsze trendy konsumenckie dla polskich gospodarstw domowych. Na podstawie wyników z przeprowadzonego badania Autor wyróżnił kilka strategii w zakresie konsumpcji, które są w ostatnim czasie szczególnie często używane przez Polaków. Autor skupia się na zmianach zachowań konsumenckich,
jakie zachodzą wśród różnych grup społecznych w okresie trwania kryzysu gospodarczego.
Artykuł Katarzyny Dżegan pt. Upadłość z możliwością zawarcia układu jako sposób wyjścia z kryzysu finansowego jest analizą kolejnych etapów postępowania upadłościowego. Rozważane są dwie strategie postępowania. Pierwsza z możliwością zawarcia układu i druga, kiedy upadłość wiąże się z likwidacją majątku dłużnika. Celem artykułu jest zaprezentowanie pozytywnych skutków pierwszej strategii związanej z zawarciem układu, gdzie jednym z takich skutków będzie choćby możliwość dalszego funkcjonowania przedsiębiorstwa. Analiza pierwszej strategii przeprowadzona jest na podstawie studium przypadku. Tomasz Lechowicz w artykule pt. Skutki kryzysu finansowego w Wielkiej Brytanii skupia się na wspomnianych skutkach oraz działaniach antykryzysowych prowadzonych przez instytucje w tym kraju. Autor wybrał kilka czynników makroekonomicznych
determinujących sytuację gospodarczą Wielkiej Brytanii i poddał je analizie w kontekście
kryzysu. W artykule znajdziemy również analizę mechanizmu powstawania bański spekulacyjnej przedstawioną za pomocą modelu Hymana Minskiego. Kulturowy wymiar fuzji i przejęć autorstwa
Pauliny Gawryszewskiej jest przeglądem literatury dotyczącej znaczenia kultury organizacyjnej w procesach fuzji i przejęć w przedsiębiorstwach mających charakter międzynarodowy. W tekście znajdą Państwo przegląd badań, które skupiały się na wykorzystaniu potencjału kultury przedsiębiorstw w kontekście zmian w nich prowadzonych. Autorka przedstawia kilka rozwiązań, które mogą usprawnić procesy połączeń i przejęć bazujących właśnie na kulturze organizacyjnej przedsiębiorstw.
Kazimierz Mrozowicz opisuje zjawisko mobbingu. W swoim artykule pt. Mobbing jako destruktor trwałości organizacji (w świetle badań studentów) skupia się na powszechności przemocy w środowisku akademickim wśród studentów. Intencją autora jest pokazanie, w jaki sposób fakt
mobbingu niszcząco wpływa na destrukcję kapitału społecznego. W niniejszym numerze znajdą Państwo również artykuł Agaty Keller pt. Ogłoszenie jako reklama na przykładzie węgierskich internetowych ofert pracy przedstawiający analizę wybranych ogłoszeń z węgierskiego rynku pracy. Autorka zauważa, że znakomita część ofert umieszczanych w Internecie ma cechy reklamy. Składa się na to wiele czynników m.in. użyte środki perswazji językowej, pozajęzykowej, wzbudzanie
zachęty do konkretnego działania, a także zainteresowanie marką pracodawcy. Wpływ efektywności kosztowej oraz organizacyjnej na konkurencyjność firmy, w którym Tomasz Lechowicz skupia się na redukcji kosztów jako sposobu budowania pozycji konkurencyjnej na przykładzie przedsiębiorstwa
Azoty Tarnów jest artykułem zamykającym tegoroczny numer „Studiów i Materiałów”.
Serdecznie zapraszamy do lektury!
Redakcja
 

Zawartość numeru

Konsumpcja kolaboratywna jako nowy trend konsumencki (26 stron)
Collaborative consumption as a new consumer trend (26 pages)
Autor: Paulina Wardak, Tomasz Zalega
Słowa kluczowe: alternatywne trendy konsumpcyjne, konsumpcja kolaboratywna, gospodarstwa domowe, zachowania konsumpcyjne
PP. 7 - 32
DOI: 10.7172/1733-9758.2013.16.1

Celem artykułu jest wykazanie, że młodzi ludzie zamieszkujący duże miasta Polski są nieufni w stosunku do współdzielenia dóbr z nieznajomymi, a co za tym idzie, zdecydowanie chętniej korzystają z konsumpcji kolaboratywnej, gdy znają osoby, z którymi dokonują transakcji. Ponadto w artykule podjęto się próby wykazania, że jednym z kluczowych motywów uczestniczenia młodych ludzi w konsumpcji kolaboratywnej są względy finansowe. Struktura artykułu jest następująca. Po wyjaśnieniu pojęcia konsumpcji kolaboratywnej i jej
podstawowych form, skoncentrowano się na omówieniu zjawiska i narzędzi wspierających rozwój konsumpcji współpracującej oraz istoty zaufania do tego alternatywnego trendu
konsumenckiego. Po omówieniu metodologii badania oraz krótkim opisie próby badawczej, skoncentrowano się na analizie konsumpcji współpracującej w zachowaniach nabywczych
ankietowanych konsumentów, a w szczególności na stosunku ludzi młodych, zamieszkujących duże miasta Polski, do konsumpcji kolaboratywnej oraz najistotniejszych czynników kształtujących uczestnictwo respondentów w tym nowym trendzie konsumenckim. Podsumowanie rozważań i ważniejsze wnioski kończą niniejszy tekst.

The purpose of this article is to demonstrate that young people living in large Polish cities are distrustful of sharing different goods with strangers, and therefore, they are much more likely to benefit from collaborative consumption when they know the people with whom they make the transaction. Furthermore, the article is an attempt to show that financial reasons are one of the key factors for young people to participate in collaborative consumption. The structure of the article is as follows. The presentation of the concept of collaborative consumption and its basic forms is followed by a discussion about different tools supporting the development of collaborative consumption and the meaning of trust in such an alternative consumer trend. The next section of the article presents research methodology and a brief description of the study sample. Subsequently, the analysis focuses on collaborative consumption in the buying behavior of young people living in big Polish cities and on the most important factors influenacing the participation of the respondents in this alternative consumer trend. The article ends with a summary of the discussion and major conclusions.
Narzędzia i metody wsparcia rozwoju przedsiębiorczości w regionie (10 stron)
Tools and methods supporting the development of entrepreneurship in the region (10 pages)
Autor: Paweł Kłobukowski
Słowa kluczowe: klastry, profile, przedsiębiorczość, klasa kreatywna, strategia rozwoju regionu
PP. 33 - 42
DOI: 10.7172/1733-9758.2013.16.2

Artykuł prezentuje metody i narzędzia wsparcia rozwoju przedsiębiorczości. Autor koncentruje się na koncepcji klastrów i profili.
 

This article presents methods and tools to support the development of entrepreneurship. Author focus on concept of clusters and profiles.
Understanding Social Entrepreneurship and Features of It (13 stron)
Autor: Fatih Öztürk
PP. 43 - 55
DOI: 10.7172/1733-9758.2013.16.3

Social entrepreneurship has become a significant field of academic literature for about twenty years. A growing attention to social entrepreneurship has appeared since then. Scholarly interest for it stems from its mission in society that brings affective solutions to the existing social issues, presents distinctive perspectives to the individuals and creates a social value. The purpose of this paper is to provide a view of social entrepreneurship as a process that contributes to social wealth, explores the opportunities for social change and leads to social ventures. Social entrepreneurs have addressed essential human needs that have been ignored and forgotten by the current institutions and businesses. Therefore, this review also assesses the characterizations in social entrepreneurial and conventional entrepreneurial dimensions. It highlights major differences and similarities between these two forms of entrepreneurship with their backgrounds. The content of social entrepreneurship and examples of current successful social ventures conclude this work.

Alternatywne trendy konsumenckie w miejskich gospodarstwach domowych w Polsce w okresie kryzysu (23 stron)
Alternative consumption trends in Polish urban households in the period of crisis (23 pages)
Autor: Tomasz Zalega
Słowa kluczowe: nowe trendy, styl życia, konsumpcja, gospodarstwa domowe, kryzys, zachowania konsumpcyjne
PP. 56 - 78
DOI: 10.7172/1733-9758.2013.16.4

Artykuł jest poświęcony nowym trendom w zachowaniach polskich gospodarstw domowych w okresie współczesnego kryzysu. Po omówieniu metodologii badania oraz cech próby badawczej i jej charakterystyki, scharakteryzowano najważniejsze nowe trendy w zakresie konsumpcji, dostrzeżone wśród respondentów, które nabierały na sile w okresie kryzysu, takie jak: świadoma konsumpcja, sprytne zakupy, konsumpcja kolaboratywna, freeganizm, social media, wirtualna konsumpcja oraz domocentryzacja. Podsumowanie rozważań i ważniejsze wnioski kończą niniejszy artykuł.

The article analyses new trends in the behaviour of Polish households during the present crisis. The description of the research methodology and the sample used is followed by a discussion of major consumption trends observed among the respondents, such as cocooning, conscious consumption, smart shopping, collaborative consumption, freeganism and use of social media, virtualization consumption, which become more pronounced in periods of crisis. The article concludes with assummation of the discussion and major conclusions.
Upadłość z możliwością zawarcia układu jako sposób wyjścia z kryzysu finansowego przedsiębiorstwa (12 stron)
Bankruptcy open to an arrangement as a way of resolving company’s financial crisis (12 pages)
Autor: Katarzyna Dżegan
Słowa kluczowe: bankructwo, upadłość likwidacyjna, upadłość układowa
PP. 79 - 90
DOI: 10.7172/1733-9758.2013.16.5

Artykuł przedstawia w sposób teoretyczny i praktyczny przebieg postępowania upadłościowego z możliwością zawarcia układu. Na przykładzie studium przypadku prezentuje kolejne etapy postępowania upadłościowego i związane z nim możliwości restrukturyzacji przedsiębiorstwa. Zawiera także analizę porównawczą upadłości z możliwością zawarcia układu oraz upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika. Analiza ta udowadnia zasadność zastosowania pierwszego z rozwiązań i wykazuje, że pomimo zaistnienia wewnętrznego kryzysu finansowego możliwe jest dalsze funkcjonowanie przedsiębiorstwa na rynku i ciągły rozwój firmy.

The paper presents theoretical and practical course of bankruptcy open to an arrangement. The case study presents stages of bankruptcy process and the restructuring opportunities for the company. It also contains a comparative analysis of bankruptcy open to an arrangement with liquidation bankruptcy. This analysis demonstrates the validity of the first solution and shows that continuation the company’s operations in the market and its further development are possible despite the existence of an internal financial crisis.
Skutki kryzysu finansowego w Wielkiej Brytanii (12 stron)
The effects of the financial crisis in the UK (12 pages)
Autor: Tomasz Lechowicz
Słowa kluczowe: kryzys, bank, kredyt, Wielka Brytania, makroekonomia
PP. 91 - 102
DOI: 10.7172/1733-9758.2013.16.6

Trwający w latach 1995–2007 boom mieszkaniowy miał wpływ na politykę banków odnośnie udzielania kredytów. Banki zwiększały akcję kredytową i zmniejszały stopę rezerw. Stały się bardziej chętne do udzielania kredytów hipotecznych (UK House Prices). Była to sytuacja bardzo niebezpieczna, gdyż w przypadku wystąpienia kryzysu mogła poważnie zagrozić płynności finansowej instytucji z rynku finansowego na rynku angielskim.
 

The ongoing from 1995 to 2007 housing boom had an impact on the policy of banks for lending. Banks increased lending and reduced the reserve ratio. Have become more willing to lend mortgage (UK House Prices). It was a very dangerous situation, because in the event of a crisis, could seriously jeopardize the financial liquidity of the financial market institutions on the English market.
Kulturowy wymiar fuzji i przejęć (9 stron)
The cultural dimension of mergers and acquisitions (9 pages)
Autor: Paulina Gawryszewska
Słowa kluczowe: fuzje, przejęcia, proces integracji, zmiana organizacyjna
PP. 103 - 111
DOI: 10.7172/1733-9758.2013.16.7

Artykuł stanowi przegląd literatury na temat znaczenia kultury organizacyjnej w procesach połączeń i przejęć w przedsiębiorstwach o charakterze międzynarodowym. Autorka prezentuje badania nad kulturą w organizacji i zarządzaniu oraz opisuje motywy i przesłanki przeprowadzania fuzji i przejęć. Przytaczając wyniki badań, ukazuje z jednej strony kulturę jako jedną z głównych przyczyn niepowodzeń w przeprowadzaniu połączeń, z drugiej zaś - wskazuje na jej niewykorzystany potencjał w skomplikowanych warunkach zmian. Dodatkowo określa jak sprawnie przeprowadzić proces integracji w sytuacji fuzji i przejęcia, podając przykład praktycznych narzędzi i teorii, mogących mieć zastosowanie w codziennym funkcjonowaniu firmy po połączeniu bądź przejęciu.
 

The article is a review of the literature on the importance of organizational culture in mergers and acquisitions (M&A) processes at international companies. The author presents research on culture in organization and management fields and also discusses reasons for carrying out M&A. On the one hand the author considers culture one of main factors contributing to failure to merge on the other she shows its untapped potential in complicated conditions of changes in a company. Additionally the author defines what a successful integration process in M&A is giving examples of practical tools and theories which can be used in daily running of firm after a merger or an acquisition.
Mobbing jako destruktor zachowań organizacyjnych (w świetle badań studentów) (11 stron)
Harassment – destruction of organisational behaviour (in the opinion of students and graduates Polish) (11 pages)
Autor: Kazimierz Mrozowicz
Słowa kluczowe: kapitał ludzki, rodzaje przemocy, przemoc w środowisku akademickim
PP. 112 - 122
DOI: 10.7172/1733-9758.2013.16.8

Ukazanie stopnia powszechności przemocy w środowisku akademickim jest z jednej strony próbą wstępnej charakterystyki zjawiska mobbingu wśród studentów – postrzeganych jako uczestnicy systemu społecznego specyficznej organizacji. Podjęte studium ujmuje to szkodliwe zjawisko jednak dogłębniej, zarówno jako istotny czynnik destabilizujący, jak i wręcz niszczący kapitał społeczny organizacji. Dzieje się to głównie poprzez destrukcję jej kultury. Rzecz jasna autor dokonuje w nim pewnych uproszczeń, do których zdają się ich upoważniać nie tylko warunki edycyjne, lecz także możliwość syntezy. Tematyka ta bowiem nie stanowi specjalnego novum, chociaż badana zależność wydaje się być intrygująca z punktu widzenia uwarunkowań trwałości organizacji.
 

The following article presents the types of violence and aggression in the environment, and social and professional studies with the participation of Polish students. The aim of this study was to show the degree of prevalence of violence in the academic environment.
Ogłoszenie jako reklama na przykładzie węgierskich internetowych ofert pracy (12 stron)
Announcement as an advertisement on the example of Hungarian Internet job offers (12 pages)
Autor: Agata Keller
Słowa kluczowe: e-reklama, internetowe oferty pracy, outsourcing, język marketingu
PP. 123 - 134
DOI: 10.7172/1733-9758.2013.16.9

Współcześnie reklama jest zjawiskiem niemal wszechobecnym. Rozwój Internetu poszerzył wachlarz możliwości jej występowania. Niniejszy artykuł ma na celu wykazać, że oferty pracy dostępne online, tak bardzo upodabniają się do reklamy, że można je z nią utożsamiać. Chodzi nie tylko o podobieństwa formalne, w postaci użytych środków perswazji językowej i pozajęzykowej, lecz także zbieżność celów przyświecających reklamie i badanym ogłoszeniom, tj. zachęcanie do podjęcia konkretnego działania, wzbudzenie zainteresowania marką i budowanie pozytywnych z nią skojarzeń. Artykuł powstał w oparciu o zbiór ogłoszeń zamieszczonych na przestrzeni trzech tygodni z przełomu maja i czerwca 2013 na stronach węgierskojęzycznego serwisu poświęconego szukaniu zatrudnienia. Spośród zebranych ofert (1801), niewiele ponad dwie trzecie zredagowano w języku węgierskim (1211 ogłoszeń). Większość ofert obcojęzycznych była po angielsku (590). Nie wzięto ich pod uwagę w analizie oprócz ostatniej jej części, poświęconej wizualnej stronie ogłoszeń. Prawie dwie trzecie wszystkich ofert (1119) zostało zamieszczonych przez firmy rekrutacyjne. Wszystkie tłumaczenia wykonała autorka.

Nowadays the advertisements are almost ubiquitous. Developement of the Internet opened way for new possibilities in advertising. In this article I tried to show that the online job offers are virtually commercials. It is visibile not only in applied linguistic and supralinguistic ways of persuasion but also in the identical goals of both the advertisements and the featured announcement, i.e. encouraging the readers to take specific actions, making the brand more popular and creating its positive image. The article was written on a basis of 1801 announcements published within three weeks at the turn of May and June 2013 on one of the Hungarian recruitment sites. Slightly over two-thirds of all the material was in Hungarian (1211 items). Most of the foreign language offers (590) was in English and I analyse them only in the paragraph about the advertisements’ visual side. Almost two-thirds (1119) of all of the offers were published by HR companies. The translations are all of my authorship.
Wpływ efektywności kosztowej oraz organizacyjnej na konkurencyjność firmy (14 stron)
Effect of cost efficiency and organizational on competitiveness the company (14 pages)
Autor: Tomasz Lechowicz
Słowa kluczowe: koszty, firma, strategia, działalność
PP. 135 - 148
DOI: 10.7172/1733-9758.2013.16.10

Optymalizacja kosztów w firmie w sposób, który służy stałemu podnoszeniu zysków jest jednym z głównych celów kadry zarządzającej. Ciągły rozwój technologii i zmiany rynkowe sprawiają, że osiąganie wyższych zysków staje się coraz trudniejsze. Firmy muszą wykonywać trudne zadania związane z oczekiwaniami ich partnerów rynkowych – klientów oraz wynikające z działań konkurencji. Innowacja technologiczna stała się podstawowym elementami działalności gospodarczej. Ludzi biznesu, przedsiębiorcy oraz menedżerowie borykają się z problemem określenia narzędzi umożliwiających osiągnięcie sukcesu oraz uniknięcie pułapek wyboru niewłaściwej strategii.
 

Cost optimization in the company in a way that is constantly increasing profits is one of the main objectives of management. Continuous development of technology and market changes, make the achievement of higher profits is becoming increasingly difficult. Companies must perform difficult tasks associated with the expectations of their market partners - customers and competition resulting from the action. Technological innovation has become essential elements of the business. Business people, entrepreneurs, and managers are faced with the problem of determining the tools to achieve success and avoid pitfalls to choose the wrong strategy.